De kans is ontzettend groot dat je al wel eens hebt gehoord over fijnstof. Voor het merendeel van de mensen geldt echter tegelijkertijd dat ze dit probleem aardig durven te onderschatten. In Nederland alleen al komen jaarlijks zo’n 11.000 mensen vroegtijdig te overlijden ten gevolge van luchtverontreiniging. In maar liefst vier op de vijf keer is het zo dat fijnstof de veroorzaker is van het vroegtijdig overlijden. Het spreekt dan ook voor zich dat ze met recht en rede kan worden bestempeld als een belangrijke veroorzaker van menselijk leed. Bovendien mogen we ook de sociale kosten die hier het gevolg van zijn niet onderschatten. Mochten we ervoor kiezen om het verlies aan levensjaren om te zetten in euro’s, dan zou het fijnstofprobleem verantwoordelijk zijn voor een kostprijs op jaarbasis van zo’n slordige 10 tot 15 miljard euro.

Waar komt fijnstof precies vandaan?

Fijnstof kan ontstaan op verschillende manieren. In eerste instantie zijn er bijvoorbeeld de huishoudens die hiervoor verantwoordelijk zijn. Dit geldt niet in het minst voor de houtstook. Ook de industriële sector evenals de landbouwsector zijn belangrijke bijdragers voor wat de fijnstofemissie betreft in Nederland. Voor andere bronnen geldt dat er kan worden gekeken in de richting van de zeevaart evenals de binnenscheepvaart, het wegverkeer evenals de bouwsector. Voor verschillende bronnen geldt dat ze veroorzakers zijn van diverse fijnstofmengsels. Daarbij kan worden vastgesteld dat het ene mengsel al wat schadelijker is dan het andere.

Fijnstof waarin metalen zitten

In het bijzonder voor fijnstof waar metalen in zitten geldt dat er een verhoogd risico voor geldt op vlak van gezondheidseffecten. Dit niet in het minst wanneer het gaat om ultrafijne deeltjes. Belangrijke bronnen van metalen zijn met name slijtage-emissies afkomstig uit het wegverkeer. Dit geldt eveneens voor zogenaamde industriële emissies. Ook bij verschillende organische componenten, zoals met name in houtrook is er sprake van mogelijke gezondheidsrisico’s.

Welk effect heeft fijnstof op onze gezondheid?

Welk effect fijnstof heeft op je gezondheid is in de praktijk afhankelijk van wat de blootstelling hieraan in je lichaam allemaal teweegbrengt. Dit is afhankelijk van de zogenaamde reactiviteit van het fijnstof. Hiervoor dient er niet alleen te worden gekeken naar de massa, maar ook naar de vorm evenals naar de grootte van de deeltjes. Bovendien wordt er tevens gekeken naar de samenstelling van het fijnstof. In het bijzonder voor het ultrafijnstof geldt dat het als gevaarlijk kan worden bestempeld. Dit niet alleen omdat ze door hun zeer geringe omvang tot ver in het lichaam door kunnen dringen, maar ook omdat ze vaak buiten schot blijven bij het bestrijden van de fijnstofemissies. Dit uiteraard net als gevolg van het feit dat ze zo klein zijn.

Voor honderd fijnstofdeeltjes geldt echter dat ze als gevolg van hun beperkte omvang een aanzienlijk groter reactief oppervlak hebben in verhouding tot een aanzienlijk kleiner aantal grotere fijnstofdeeltjes die samen over dezelfde massa beschikken. Voor de reactiviteit geldt dat ze hiermee voor een mengsel met aanzienlijke kleinere deeltjes merkelijk groter is in vergelijking met een mengsel waarbij sprake is van veel grote deeltjes. Hier moet zeker rekening mee worden gehouden, ook tijdens de bouw van duurzame gebouwen – TNO.

https://www.gemjobs.nl/category/gezondheid/